Karmienie pszczół przed zimą to jeden z najważniejszych momentów w całym sezonie pasiecznym. Od tego, kiedy i czym zostaną nakarmione, zależy ich kondycja, bezpieczeństwo i zdolność do przetrwania mroźnych miesięcy. Zbyt późne podanie syropu może okazać się dla pszczół tragiczne w skutkach – owady nie zdążą go przetworzyć ani odpowiednio rozłożyć w plastrach. Dlatego właściwy termin karmienia jest kluczowy.
Optymalny moment na rozpoczęcie karmienia przypada zwykle między 10 a 25 sierpnia, choć konkretna data zależy od warunków pogodowych oraz pożytków w danym regionie. Po zakończeniu ostatniego miodobrania pszczoły należy niezwłocznie zacząć przygotowywać do zimy, by miały czas na przetworzenie syropu i uszczelnienie plastrów.
W tym czasie najlepiej podawać syrop pszczeli o wysokiej zawartości fruktozy, który jest łatwo przyswajalny i nie krystalizuje się w chłodzie. Takie właściwości mają m.in. produkty opracowane we współpracy z renomowanymi instytutami badawczymi, jak francuski Institut National de la Recherche Agronomique, stosowany w recepturach profesjonalnych producentów pokarmów dla pszczół.
Granica czasowa jest tu kluczowa. Karmienie pszczół należy zakończyć najpóźniej do połowy września, a w chłodniejszych rejonach Polski nawet do 10 września. Dlaczego? Ponieważ pszczoły potrzebują czasu, aby:
Późniejsze karmienie może sprawić, że owady nie zdążą z przeróbką syropu, co grozi jego fermentacją i chorobami przewodu pokarmowego w czasie zimowli. Dodatkowo młode pszczoły, które powinny być przeznaczone do zimowania, zostają nadmiernie obciążone pracą i szybciej się starzeją.
Najlepiej stosować syropy pszczele gotowe do użycia, które nie wymagają rozcieńczania ani podgrzewania. Dzięki odpowiednim proporcjom glukozy i fruktozy są one łatwostrawne i dobrze znoszą niskie temperatury. Syropy wysokiej jakości, takie jak te oferowane przez producentów specjalistycznych pokarmów, nie krystalizują się i nie fermentują, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo pszczół zimą.
Warto również pamiętać, by podawać pokarm w kilku większych porcjach, a nie w wielu małych dawkach. Ułatwia to pszczołom przenoszenie syropu do komórek plastrów. Najczęściej stosuje się karmniki powałkowe, słoikowe lub ramkowe – w zależności od konstrukcji ula i preferencji pszczelarza.
Wysokogatunkowy syrop pszczelarski to mieszanka glukozy, fruktozy i niewielkiej ilości innych cukrów, uzyskiwana np. w procesie hydrolizy skrobi pszennej. Taki skład sprawia, że produkt jest zbliżony do naturalnego miodu – lekkostrawny, bezpieczny i energetyczny.
Dobrze, gdy syrop:
Wysokiej jakości syrop pszczeli można podawać bez wcześniejszego przygotowania – wystarczy przelać go do podkarmiaczki. To duże ułatwienie, szczególnie przy większej liczbie uli.
Jeśli karmienie zostanie wykonane zbyt późno, pszczoły mogą nie zdążyć przetworzyć pokarmu, co skutkuje:
W takiej sytuacji lepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie ciasta pszczelego (fondantu) – gotowego, stałego pokarmu, który można bezpiecznie podać nawet w późniejszym okresie, np. na początku października. Ciasto nie fermentuje i jest chętnie pobierane przez pszczoły, dlatego stanowi dobre uzupełnienie zapasów w czasie zimowli.
Karmienie pszczół na zimę należy zakończyć do połowy września, aby owady miały czas na przetworzenie syropu i spokojne przygotowanie się do zimowania. Najlepiej stosować gotowe, wysokogatunkowe syropy o dużej zawartości fruktozy, które nie krystalizują i nie wymagają podgrzewania. Zbyt późne karmienie może prowadzić do poważnych problemów w pasiece, dlatego planując przygotowania do zimy, warto działać z wyprzedzeniem i sięgnąć po sprawdzone produkty, które zapewnią pszczołom zdrowie i bezpieczeństwo przez cały chłodny okres.